trefwoord

zoeken

kunstenaar

 

stroming

 

prijsklasse

 

 



Willem
Roelofs
| 1822 - 1897

Polder landschap met molens in de verte

Formaat: 26,0 (h) X 40,0 (b) cm

Materiaal: Olieverf op linnen op board.

Gesigneerd: links onder ‘W. Roelofs’

Datering:

Prijsgroep: tussen 25.000 en 50.000 euro

 

provenance

 

Particuliere collectie

biografie

Willem Roelofs

Geboren: 10 maart 1822 te Amsterdam

Overleden: 12 mei 1897 te Berchem

Leven en werk:

De natuur is het stof waaruit wij moeten putten

Willem Roelofs wordt in 1822 in Amsterdam geboren. Als Willem ongeveer 10 jaar is verhuisd het gezin naar Utrecht, waar zijn vader een fabriek in plavuizen had. Als kind tekende Willem Roelofs veel en wanneer hij vijftien jaar is schildert hij zijn eerste landschap. In deze  tijd ook exposeert Roelofs zijn eerste werken op de tentoonstelling voor Levende Meesters. Wanneer hij zeventien jaar is verhuisd Willem Roelofs naar Den Haag waar hij naar de Haagse Tekenacademie gaat. In Den Haag leert hij Sande van Bakhuyzen kennen. In eerste instantie krijgt hij les van Sande van Bakhuyzen later groeit deze realtie uit tot een hechte vriendschap.

Willem Roelofs wordt gezien als een van de voorlopers van de Haagse School en is een van de oprichters van het Pulchri Studio. Wanneer Willem Roelofs zesentwintig jaar is vestigt hij zich in Brussel waar hij uiteindelijk veertig jaar blijft wonen. Ondanks zijn verblijf in Brussel blijft hij veel contact houden met de Haagse Kunstwereld en neemt regelmatig deel aan de diverse tentoonstellingen en kunstbeschouwingen van Pulchri Studio.

Brussel had in die dagen een gunstig kunstklimaat, gunstiger dan steden zoals Utrecht of Den Haag. Door de verdere industrialisatie waren de burgers van Brussel koopkrachtiger en Brussel had een goed ontwikkeld netwerk van kunsthandelaren, kunstenaarsverengingen en de jaarlijkse Salon. Tevens genoot de Brusselse kunst veel aandacht van het Belgische Koningshuis. Maar toch lijkt de keuze van Roelofs voor Brussel een vreemde, immers veel Nederlandse Schilders trokken naar Antwerpen, Düsseldorf, München, Rome of Parijs. De verhalen gaan echter dat de liefde de oorzaak is van het vertrek naar Brussel. Zijn geliefde Adriana Verstraten, waarmee hij trouwt in 1852,  was vanwege haar afkomst voor de familie Roelofs niet de gewenste echtgenote

In België waardeert men hem als vernieuwer op het gebied van landschapskunst. Vanaf 1856 maakte Roelofs veel reizen en gaat bijna jaarlijks  naar Nederland. Drenthe, Gooi- en Vechtstreek, aan de oevers van het Gein, Nieuwkoopse plassen, Reeuwwijkse plassen en Loosdrecht zijn vele gebieden die Roelofs hebben geïnspireerd. Daar maakte hij de veel getekende en geschilderde studies en teruggekeerd in Brussel werkte hij deze natuurindrukken uit in schilderijen. Met zijn nauwkeurige studies naar de natuur bracht hij een persoonlijke visie tot uitdrukking die in kritieken ‘de poëzie van het landschap’ wordt genoemd. Vanaf de jaren zestig wordt het Hollandse polder- en rivierlandschap met molens en koeien het leidende motief in het oeuvre van Roelofs. In 1858 wordt Roelofs benoemd tot Ridder in de Leopoldsorde. In Nederland kwam zijn erkenning geleidelijk aan, na een tentoonstelling in 1851 ontvangt Roelofs positieve kritieken en pas rond 1870 wordt Roelofs bijdrage aan de landschapskunst en bijdrage aan de Haagse School schilders ten volle onderkend.

In 1870 overlijdt zijn vrouw en in 1873 trouwt Roelofs met Albertina Vermommen die van hem in verwachting was. Zij krijgen twee zonen Willem Elisa Otto en Willem Albert. Beide zonen worden ook schilder. Ten behoeve van scholing van de beide jongens vestigt het gezin zich in Den Haag, daar was intussen de Haagse School gevestigd.

Op 70-jarige leeftijd gaat zijn gezondheid achteruit, het schilderen lukt eigenlijk niet meer. Zijn vriend Sande van Bakhuyzen moedigt hem aan en op “streek te helpen”. In 1894 wordt hij getroffen door een beroerte en zijn tekeningen zijn niet meer dan pijnlijke krabbels. Roelofs besluit om zijn laatste jaren door te brengen in Brussel. Op de weg daarheen overlijdt hij in 1897 op 75-jarige leeftijd.

 

Willem Roelofs, als schilder

De schilderijen die hij aanvankelijk maakte waren romantisch van aard, bijvoorbeeld de zogenaamde “zomertjes” met een ruïne als blikvanger. Maar hij ontwikkelde een steeds meer naturalistische kijk op op het landschap en werkt deze uit in een vrije stijl. Zijn realisme hield ook in dat hij landschappen koos die als “gewoon” voor een schilderij werd gezien. Kenmerkend voor Roelofs zijn de frisse weiden met koeien onder een indrukwekkende wolkenlucht. Naast schilderijen maakte Roelofs veel waterverftekeningen, houtskool-,krijt- en potloodtekeningen, etsen en litho’s.

Als drager voor zijn werk koos hij vaak voor mahoniehout . De meeste werken zijn panelen, we komen echter ook marouflé tegen.

Ondanks zijn opvatting betreffende het realistisch weergeven van het landschap liet hij de aanwezige bebouwing in de verte weg. Ook andere oprukkende verstedelijking zoals telegraafpalen en treinen werden door Roelofs en tijdgenoten zoveel mogelijk geweerd.

Een zeer korte periode heeft Willem Roelofs in Fontainebleau doorgebracht waar hij contacten had met de grote schilders als Ortmans. De schilders van Barbizon huldigen de opvatting dat de natuur voor de leermeester de enige leermeester is en wordt een verband gelegd tussen Rousseau en Roelofs. Tevens is de invloed van Barbizon terug te vinden in de werken van Roelofs door het kleurgebruik.

Roelofs gaf les aan Hendrik Willem Mesdag, Paul Gabriel, en Alexander Mollingen. De aanwijzingen die Roelofs gaf aan zijn leerlingen waren opgetekend en vaak geciteerd. De meeste invloed had hij op Gabriel, hoewel hij maar zes jaar jonger was. Zijn werk werd vaak in verband gebracht met Roelofs. Om zich hiervan los te maken en vanwege hun botsende karakters bekoelde hun relatie. Met Mollinger trok Roelofs door Drenthe. Het was Mollinger die Roelofs in contact bracht met Forbes, een kunsthandelaar uit Schotland. Roelofs verkocht veel van zijn werken aan deze kunsthandelaar. Ook zijn vele werken van Roelofs verkocht in België, o.a. aan het koningshuis.

Citaat:

Mauve:  Roelofs is “ Den vrijmaker van den Koekoeksgeest en de wegwijzer voor het nieuwere Hollandsche Landschap”.

 

Over het schilderen van landschappen zij Willem Roelofs;Wij scheiden kleur en tekening af, omdat wij dat wel moeten. Maar de natuur doet dat niet. Zij geeft niet iets een vorm om het daarna te kleuren. Vorm en kleur zijn inherente eigenschappen van het voorwerp, dat ons te schilderen is gegeven. Verwaarlozen wij een van beiden, dan geven wij slechts de helft.”

Musea:

Werken van Willem Roelofs zijn in de meest belangrijke musea van Nederland te bezichtigen en o.a. te zien in musea als Rijksmuseum, Gronings museum, Dordrechts museum, Teylers Stichting Haarlem.